Een effectief herstelplan, vaak een disaster recovery plan (DRP) genoemd, is van groot belang voor organisaties om zich voor te bereiden op noodsituaties en het herstelproces soepel te laten verlopen. Een goed doordacht DRP biedt richtlijnen en procedures om bedrijfskritische systemen en infrastructuur te herstellen na een ramp of verstoring, of het nu gaat om natuurrampen, cyberaanvallen, menselijke fouten of andere verstoringen. In dit artikel kijken we naar de belangrijkste elementen die in een DRP kunnen worden opgenomen.
Een goed opgesteld DRP is van onschatbare waarde voor een organisatie om zich voor te bereiden op noodsituaties en het herstelproces efficiënt te kunnen uitvoeren. Door de hieronder genoemde elementen op te nemen in een DRP, kan een organisatie verschillende stappen nemen om de impact van een ramp of verstoring te minimaliseren. Het is echter belangrijk op te merken dat een DRP moet worden aangepast aan de specifieke behoeften van een organisatie en regelmatig moet worden bijgewerkt om relevant te blijven. Het kan waardevol zijn om samen te werken met experts op het gebied van bedrijfscontinuïteit en IT-infrastructuur om een sterk en effectief DRP te ontwikkelen. Ook is het belangrijk om dit plan periodiek te testen, om te zorgen dat het nog steeds accuraat en kloppend is.
1. Inleiding en overzicht
Het DRP kan beginnen met een duidelijke inleiding en een overzicht van de doelstellingen en de reikwijdte (scope) ervan. Het is belangrijk om de taken en verantwoordelijkheden van het DRP-team te definiëren, inclusief wie er betrokken is bij het opstellen, implementeren en testen van het plan. Door de taken en verantwoordelijkheden helder op te schrijven, is voor iedereen duidelijk wat zijn of haar rol is en ook voor andere personen die indirect te maken hebben met het herstelplan, zoals werknemers.
2. Risicoanalyse en impactbeoordeling
Een risicoanalyse is cruciaal om mogelijke bedreigingen en risico’s te identificeren waarmee een organisatie kan worden geconfronteerd. Dit betreft bijvoorbeeld het evalueren van de impact van deze risico’s op de bedrijfsactiviteiten. Door prioriteit te geven aan systemen, processen en gegevens op basis van hoe belangrijk en kritiek deze zijn voor een organisatie, kan een organisatie gerichte herstelstrategieën ontwikkelen. Sommige organisaties ontwikkelen een herstelplan per bedrijfskritisch systeem, om zeker te stellen dat deze zo snel mogelijk weer operationeel is. Dit artikel van CW Greenport geeft meer informatie over risicomanagement binnen de cybersecurity.
3. Preventieve maatregelen
Het DRP moet beschrijven welke preventieve maatregelen worden genomen om de risico’s te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld gaan over beveiligingsprocedures en -richtlijnen die aanwezig moeten zijn bij een organisatie om de eerder geïdentificeerde potentiële bedreigingen te voorkomen. Bovendien moeten er strategieën worden vastgesteld voor regelmatige back-ups van gegevens en systemen, evenals herstelmaatregelen om gegevensverlies te minimaliseren. Over back-ups is meer te lezen in dit artikel.
4. Herstelstrategieën
Een belangrijkste onderdeel van het DRP zijn de zogeheten herstelstrategieën. Deze strategieën moeten gedetailleerde procedures bevatten voor het herstellen van belangrijke systemen en de infrastructuur van een organisatie. Dit kan gezien worden als een stappenplan wat eenvoudig gevolgd kan worden. Zeker in het geval van een grote ramp, hebben mensen niet hun volledige aandacht erbij. Deze stappen bevatten bijvoorbeeld het toewijzen van verantwoordelijkheden en taken aan het DRP-team, zodat iedereen op de hoogte is van zijn of haar rol tijdens een noodsituatie. Het is ook belangrijk om test- en oefenprocedures op te nemen in het herstelplan, zodat de effectiviteit ervan kan worden getest en eventuele knelpunten kunnen worden geïdentificeerd en opgelost voordat zich daadwerkelijk een noodsituatie voordoet.
5. Communicatie en escalatie
Een goede communicatie is essentieel tijdens een noodsituatie. Het DRP moet contactgegevens bevatten van relevante interne en externe belanghebbenden, zoals werknemers, leveranciers, klanten en partners. Er moeten duidelijke procedures zijn voor het melden van noodsituaties en het communiceren van updates aan alle betrokkenen. Bovendien moeten escalatiemechanismen worden vastgesteld om complexe situaties aan te pakken en te zorgen voor een effectieve besluitvorming. Vaak worden contactgegevens als bijlage toegevoegd om te zorgen dat dit makkelijker veranderd kan worden wanneer mensen bijvoorbeeld in- of uit dienst gaan.
6. Onderhoud en bijwerkingen
Een DRP is geen statisch document dat je maakt en in een la legt, maar het moet regelmatig worden herzien en bijgewerkt. Het is belangrijk om richtlijnen op te nemen voor het periodiek beoordelen en bijwerken van het herstelplan om ervoor te zorgen dat het relevant blijft en aansluit bij de veranderende behoeften van de organisatie. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de meest recente versie beschikbaar is voor alle betrokkenen. Een laatste tip: Zorg dat het herstelplan ook hard-copy te vinden is, oftewel op papier. Het komt regelmatig voor dat wanneer een organisatie te maken heeft met een incident en bezig is met het herstelplan, de omgeving waar de DRP te vinden is offline is.