Antivirussoftware is een onmisbare tool geworden in de moderne bedrijfsomgeving. Het biedt bescherming tegen een breed scala aan digitale bedreigingen die organisaties kunnen schaden. Door zorgvuldig de juiste antivirussoftware te kiezen en regelmatig de effectiviteit ervan te evalueren, kunnen organisaties een sterke verdedigingslaag opzetten en de kans op cyberincidenten aanzienlijk verlagen. In dit artikel wordt meer informatie gegeven over antivirussoftware én hoe organisaties de juiste tooling kunnen kiezen.
Eén van de belangrijkste aspecten van een cybersecuritystrategie is het gebruik van antivirussoftware. Antivirussoftware is een type softwaretool dat is ontworpen om computersystemen en netwerken te beschermen tegen schadelijke software, ook wel malware genoemd. Malware gaat bijvoorbeeld over verschillende vormen van kwaadaardige software, zoals virussen, wormen, trojans en ransomware. Deze schadelijke software kan computersystemen infiltreren, gegevens stelen, systeemprestaties verstoren en zelfs financiële verliezen veroorzaken. Antivirussoftware werkt door potentiële bedreigingen op te sporen, te isoleren en te verwijderen voordat ze schade kunnen aanrichten.
Een redelijk recent voorbeeld van een grootschalige verspreiding van een virus vond plaats in mei 2017. In die maand trof de “WannaCry”-ransomware een zeer groot aantal organisaties over de hele wereld. De ransomware verspreidde zich snel door gebruik te maken van een kwetsbaarheid in verouderde Windows-systemen, een kwetsbaarheid waar al beveiligingsupdates beschikbaar voor waren. Zodra een systeem was geïnfecteerd, versleutelde WannaCry de gegevens en eiste het losgeld voor de ontsleuteling ervan. Deze aanval trof onder andere ziekenhuizen, overheidsinstellingen en vele verschillende bedrijven, wat leidde tot grote operationele verstoringen en financiële verliezen. De WannaCry-aanval benadrukte het belang van het regelmatig updaten van software (ook wel patch management genoemd, hier is een artikel van CW Greenport te vinden wat hier meer informatie over geeft) en het hebben van effectieve antivirussoftware om te beschermen tegen dergelijke grootschalige bedreigingen.
Risico’s bij het niet gebruiken van antivirussoftware
Het negeren van antivirussoftware kan organisaties blootstellen aan een reeks ernstige risico’s. Het is belangrijk om bewust te zijn dat alleen antivirussoftware niet voldoende is, waardoor bij enkele risico’s een verwijzing is geplaatst naar een relevant artikel van CW Greenport. Denk bijvoorbeeld aan de volgende risico’s:
- Malware-infecties: Zonder antivirussoftware kunnen computers en netwerken gemakkelijk worden geïnfecteerd door verschillende vormen van malware, wat bijvoorbeeld kan leiden tot dataverlies en operationele verstoringen;
- Gegevensdiefstal: Hackers kunnen zonder bescherming gevoelige bedrijfs- en klantinformatie stelen, waardoor de data verloren is zonder goede back-up. In dit artikel van CW Greenport is meer informatie te vinden over het maken van goede back-ups;
- Financiële verliezen: Ransomware-aanvallen kunnen bedrijven lamleggen en hen dwingen losgeld te betalen om toegang tot hun eigen gegevens te herstellen. Ransomware is op dit moment één van de grootste cyberdreigingen, vooral omdat kwaadwillenden hier grote geldbedragen mee kunnen verdienen;
- Reputatieschade: Een datalek als gevolg van malware kan het vertrouwen van klanten en partners in gevaar brengen en de reputatie van een organisatie schaden;
- Juridische consequenties: Het niet beschermen van gegevens kan leiden tot datalekken, waarbij privacygegevens gelekt kunnen worden. Dit moet altijd gemeld worden bij de Autoriteit Persoonsgegevens en kan resulteren in boetes en rechtszaken.
Hoe organisaties een antivirussoftware kunnen kiezen
Het selecteren van de juiste antivirussoftware is een kritische beslissing voor organisaties. Er zijn vele aanbieders op de markt, waardoor het overweldigend kan zijn om antivirussoftware te selecteren. Om dat wat eenvoudiger te maken, zijn hieronder tips opgesteld om te mee te nemen in de overwegingen:
- Bepaal de behoeften: Identificeer de specifieke vereisten van de organisatie op basis van het type bedrijf, het aantal apparaten en het beveiligingsniveau dat nodig is. Een organisatie dat voornamelijk met alleen laptops werkt heeft andere behoeften dan een organisatie waar heel veel servers en hardware draait, waarbij het belangrijk is dat deze apparatuur snel blijft (antivirussoftware moet dus weinig impact hebben op de snelheid van de hardware);
- Functionaliteit: Kies antivirussoftware die bescherming biedt tegen een breed scala aan malware en aanvallen. Sommige tools zijn sterk op een bepaald gebied, zoals specifiek hele nieuwe dreigingen of juist het snel isoleren van met malware besmette bestanden;
- Updates: Zorg ervoor dat de software regelmatig wordt bijgewerkt om te beschermen tegen nieuwe bedreigingen. Bijna alle leveranciers van antivirussoftware sturen dagelijks meerdere updates om te zorgen dat alle nieuwe dreigingen snel gedetecteerd worden, desondanks is het een belangrijk punt om mee te nemen in de overwegingen;
- Gebruiksgemak: Selecteer software met een intuïtieve interface die gemakkelijk te gebruiken is voor medewerkers. Zeker wanneer organisaties zelf het beheer doen, moet het niet te ingewikkeld in gebruik zijn en moet er duidelijke documentatie aanwezig zijn om de software correct in te stellen;
- Ondersteuning: Kies een aanbieder die goede klantenondersteuning biedt voor het geval zich problemen voordoen. Zelfs indien het beheer door een externe IT-beheerder gedaan wordt, zijn er situaties voor te stellen dat er aanvullende ondersteuning benodigd is. Het is dus belangrijk om ondersteuning mee te nemen in de overwegingen;
- Reviews en aanbevelingen: Lees beoordelingen en vraag aanbevelingen aan collega’s in vergelijkbare organisaties. Het is zeker niet verkeerd om informatie in te winnen en dit mee te nemen in de overwegingen, zeker als er organisaties zijn die al een langere periode gebruik maken van de antivirussoftware;
- Prijs: Overweeg de kosten in verhouding tot de geboden functies en bescherming. Vaak is dit de doorslaggevende factor, echter moeten organisaties zich wel bewust zijn dat goedkopere antivirussoftware misschien niet zo effectief is als een wat duurdere oplossing. Een cybersecurity incident kan al gauw duizenden euro’s kosten, waardoor die paar tientjes extra per maand voor de ‘betere’ antivirussoftware zich zeer eenvoudig terugverdienen.
Periodieke controle van antivirussoftware
Het effect van antivirussoftware kan in de loop van de tijd variëren, gezien de voortdurend evoluerende aard van cyberdreigingen. Organisaties kunnen periodiek, denk aan jaarlijks of bij de verlenging van het contract met de leverancier, de effectiviteit van hun antivirussoftware evalueren door:
- Regelmatige scans op apparaten en netwerken: Het uitvoeren van regelmatige scans op apparaten en netwerken is een vitale procedure om potentiële dreigingen te identificeren. Door de software regelmatig te laten scannen op malware, virussen en andere schadelijke software, kunnen organisaties snel ontdekken of er zich ongewenste activiteiten voordoen. Deze scans bieden niet alleen een momentopname van de huidige beveiligingsstatus, maar stellen organisaties ook in staat om proactief actie te ondernemen als er afwijkingen worden gedetecteerd;
- Monitoren van detectiesnelheid en reactietijd: Het monitoren van de detectiesnelheid en reactietijd van de antivirussoftware ten opzichte van nieuwe bedreigingen is van cruciaal belang. Het gaat hierbij niet alleen om het identificeren van bedreigingen, maar ook om het begrijpen van hoe snel de software nieuwe aanvallen herkent en erop reageert. Deze inzichten kunnen organisaties helpen om de algehele reactiecapaciteit te verbeteren en ervoor te zorgen dat eventuele nieuwe bedreigingen snel worden aangepakt;
- Bijhouden van statistieken over gedetecteerde en tegengehouden aanvallen: Het verzamelen en analyseren van statistieken over het aantal gedetecteerde en geneutraliseerde aanvallen biedt waardevolle informatie over de algehele veiligheidssituatie. Door bij te houden hoe vaak de antivirussoftware succesvol aanvallen heeft voorkomen of geneutraliseerd, kunnen organisaties trends en patronen identificeren. Dit stelt hen in staat om gerichte verbeteringen aan te brengen in hun beveiligingsstrategie en waar nodig aanpassingen te maken om nieuwe bedreigingen beter het hoofd te bieden.