De tuinbouwsector digitaliseert in rap tempo. Slimme sensoren, klimaatcomputers, IoT-oplossingen, automatische irrigatie, datagedreven teelt en robotisering maken moderne tuinbouwbedrijven steeds efficiënter. Maar deze digitale vooruitgang brengt ook nieuwe risico’s met zich mee: van phishing en ransomware tot datalekken en sabotage. Steeds vaker zien we dat teeltomgevingen niet alleen kwetsbaar zijn voor fysieke storingen (zoals een kapotte pomp), maar ook voor digitale aanvallen. Een hack op een klimaatcomputer of bemestingssysteem kan leiden tot uitval van installaties, mislukte teelten, financiële schade, reputatieverlies of zelfs schade aan gewassen. Veel van deze systemen zijn (nog) onvoldoende beschermd tegen dergelijke dreigingen.
Waarom een risicoanalyse cruciaal is
Een risicoanalyse helpt tuinbouwbedrijven inzicht te krijgen in:
- Welke risico’s er spelen: van kwetsbare irrigatiesturingen tot onbeveiligde externe toegang tot klimaatcomputers.
- Welke systemen essentieel zijn: zoals doseerinstallaties, belichtingssystemen of wateropslagregelingen.
- Waar je prioriteit aan moet geven: zodat je beperkt beschikbare middelen inzet op maximale impact.
Het Digital Trust Center (DTC) biedt een toegankelijk 6-stappenplan om een risicoanalyse uit te voeren. Dit stappenplan is ook uitstekend toepasbaar op operationele technologie (OT) in de tuinbouw.
De 6 stappen toegepast op tuinbouw-OT
- Stel doelen vast
Wat wil je beschermen? Denk aan je ‘kroonjuwelen’: klimaatregeling, watergift, voedingssystemen, voorraadbeheer, etc. Welke processen mogen absoluut niet uitvallen? - Breng assets in kaart
Welke installaties en systemen zijn verbonden met je teelt? Denk aan klimaatcomputers, irrigatiesturing, sensoren, SCADA-systemen, automatiseringssoftware, maar ook externe koppelingen met toeleveranciers, teeltadviseurs of cloudplatforms. - Analyseer bedreigingen
Wat kan er misgaan? Denk aan cyberaanvallen via remote verbindingen, insider threats, malware via usb-sticks of kwetsbare verouderde software. - Bepaal kwetsbaarheden
Waar zitten zwakke plekken? Bijvoorbeeld apparatuur met standaardwachtwoorden, niet-gepatchte klimaatcomputers of onvoldoende segmentatie tussen kantoor en kasautomatisering. - Beoordeel risico’s
Koppel dreiging en kwetsbaarheid aan kans en impact. Bijvoorbeeld: hoe groot is de kans op toegang tot jouw systeem via een onbeveiligde externe verbinding? En wat gebeurt er als de verwarming in januari 6 uur uitvalt? - Formuleer maatregelen
Wat kun je doen? Denk aan netwerksegmentatie tussen kantoor en kas, regelmatige updates van software, trainingen voor personeel, back-up procedures, en herstelplannen bij uitval.
Van inzicht naar actie
Werk de uitkomsten uit in een risicoregister. Daarin zet je per systeem of proces welk risico het loopt, wat de huidige beveiliging is en hoe groot de kans en impact zijn. Dit helpt je bij het stellen van prioriteiten en het gericht verbeteren van je cyberweerbaarheid.
Let op: een risicoanalyse is geen eenmalige actie. Technologie, dreigingen én je bedrijfsprocessen veranderen continu. Zorg dat je risicoanalyse een terugkerend onderdeel wordt van je beveiligingsaanpak.
Door als tuinbouwbedrijf te werken met een gestructureerde aanpak zoals het DTC-stappenplan, krijg je grip op digitale risico’s en kun je gericht investeren in cyberweerbaarheid. Zo blijven kassen veilig draaien, ook in een steeds digitaler speelveld.
Foto credits: zamrznutitonovi